Saf Ses Odyometrisi (Tonal Odyometri)
Saf ton sesler verilerek işitme eşiğini saptamaya yarayan subjektif bir yöntemdir. Elde edilen grafiğe odyogram denir. Kullanılan odyometre aygıtlarında hava ve kemik yolu eşitleri birbirine çakışacak tarzda kalibre edilmiştir.
125, 250, 500, 1000, 2000, 4000, 8000 frekanslı saf sesler kullanılır, bunlar Hertz (Hz) olarak ifade edilir. Sesin şiddeti ise 0-110 arasındadır ve desibell (dB) olarak tanımlanır.
Odyogramda işaretlemelerde sağ kulak için kırmızı renk, sol kulak için mavi renk kullanılır.
Sağ kulak için hava yolu eşiği “0” ile
Sağ kulak için kemik yolu eşiği “<” ile
Sol kulak için hava yolu eşiği “X” ile
Sol kulak için kemik yolu eşiği “>” ile işaretlenir.
Bu şekilde hastanın işitme eşiği saptanır.
Test Öncesi Hazırlık
Şikayet Öyküsü: Yapılacak test subjektif(öznel, kişisel) bir uygulama olduğundan hastalık öyküsü iyi alınmalıdır. Teste başlanıcak kulağın belirlenmesi için hastalık öyküsünü ve her iki kulak durumu hastadan dinlenmelidir. Bu bölümde alınacak doğru bilgiler çıkacak sonuç la karşılaştırıldığında öykü ile uyum gösterdiğinde (Örn: Perfore kulak zarı, kronik akıntı -iletim patolojisi) testin sağlıklı yapılabildiğinin hastanın teste adapte olabildinin tespiti için önemlidir. Ayrıca her iki kulak arasında işitme seviyelerinde fark varsa ve maske uygulanması gerekirse iyi işiten kulaktan teste başlamak sağlıklı öçüm sonucu almak için doğru bir yol olur.
Hastanın test aşamaları konusunda bilgilendirilmesi: Hastaya teste hangi kulaktan başlanacağı sesleri önceleri iyi duyacağı seslerin giderek azalacağı sesi her duyduğunda cevap butonuna bir kez basması gerektiği ve diğer aşamaların ,test sırasında hastaya anlatıabileceği söylenir.
Uygulama
Test sesiz kabinde yapılır. Hava yolu ölçümü yapılırken kulaklıkların doğru taraflara (KIRMIZI -SAĞ KULAK / MAVİ-SOL KULAK) tam olarak yerleşmesine dikkat edilmelidir.
Kulakla kulaklıklar arasında başka bir şey bulunmamalıdır (başörtüsü vb.). Kemik yolu ölçümü yapılırken kemik yolu kondüktörünün mastoid kemik üstünde tam yerleşmiş olmasına kulak kepçesine dayanmamasına ve saçlı deride olmamasına dikkat edilmelidir.
Teste başlamadan önce hastaya değişik tonlarda sinyal sesleri duyacağı bu sesleri duyduğunda elindeki cevap butonuna basması gerektiği söylenir. Sinyallerden örnekler dinletilerek duyacağı sesi tanıması sağlanır.
Odyometrist ile hasta yüz yüze oturmalı ancak hasta odyometristin odyometriyi kullanan elinin hareketlerini görmemesi gerekir.
Hastaya sesleri dinleyeceği bunların çok azını rahatlıkla duyulabileceği bir çoğunun çok zor duyulabilecek sesler olduğu, çok dikkatli dinlemesi gerektiği, sesleri çok azda duysa duyar duymaz elindeki cevap butonuna basması söylenir.
Hastaya verilecek direktif örneği; '' Ben şu gördüğünüz kulaklıkları, kulaklarınıza takacağım. Kulaklıklardan bazı sinyal veya düdük sesleri duyacaksınız. Bazıları yüksek bazıları alçak tonda olacak her sesi işittiğinizi düşündüğünüzde düğmeye basın. Hangi kulağınız iyi işitir teste o kulaktan başlayacağım, aynı anda her iki kulağı da test etmeyeceğim, önce bir kulağınızı daha sonra diğer kulağınızı test edeceğim. Unutmayın sesler çok düşük seviyede olabilir, duyduğunuzu düşündüğünüzde düğmeye basın. Sormak istediğiniz bir şey var mı?''
Hasta cevabında genellikle iki yöntem kullanılır. Cevap butonuna basarak cevap verme Ya da işittiği taraftaki elini kaldırarak cevap verme.
Teste daima iyi işiten kulaktan başlanır bu sayede gölge eğri elde edilmesi Ya da eğer maskeleme gerekliliği tespit edilirse tekrar test yapma yükünü ortadan kaldırmış oluruz.
Kulaklıklar dikkatlice kulağa oturtulur kulaklıkların ortasındaki açıklık tam olarak dışkulak yolu girişine bakmalıdır aksi halde düşük frekansların eşik değerleri yanlış olarak yüksek çıkabilir.
EŞİK DEĞER
Hastanın algıladığı en düşük düzeydeki değerdir.
Eşik değer tespiti için birçok metot kullanılır en çok kullanılanı limit metodudur.
Test Uygulama metotları
Limit Metodu : Bu metot da hastaya birçok düzeyde ses verilir ve hastanın cevap verdiği veya yanıt vermediği noktayı işaretler.
Asandan metodu : Bu metotta teste duyulamayan seviyeden başlanır ve sesin ilk algılandığı seviyeye kadar çıkılır. Sonra ton işitme düzeyinin altına düşürülür ve tekrar yükseltilir. Buna göre ses uyaranları 10 dB lik oranlarda düşürülür, hasta cevap vermediğinde 5 dB lik artışlarla cevap verdiği yere kadar çıkılır. Duyulan en az dB şiddeti işitme eşiğini gösterir.
- 10 dB İLE + 20 dB arası işitme düzeyi için normal sınırlardır .
0-20 dB Normal işitme
21-40 dB Hafif işitme kaybı
41-60 dB Orta derecede işitme kaybı
61-80 dB Belirgin işitme kaybı
81-100 dB İleri derecede işitme kaybı
101 dB ve üzeri Total işitme kaybı
Saf ton sesler verilerek işitme eşiğini saptamaya yarayan subjektif bir yöntemdir. Elde edilen grafiğe odyogram denir. Kullanılan odyometre aygıtlarında hava ve kemik yolu eşitleri birbirine çakışacak tarzda kalibre edilmiştir.
125, 250, 500, 1000, 2000, 4000, 8000 frekanslı saf sesler kullanılır, bunlar Hertz (Hz) olarak ifade edilir. Sesin şiddeti ise 0-110 arasındadır ve desibell (dB) olarak tanımlanır.
Odyogramda işaretlemelerde sağ kulak için kırmızı renk, sol kulak için mavi renk kullanılır.
Sağ kulak için hava yolu eşiği “0” ile
Sağ kulak için kemik yolu eşiği “<” ile
Sol kulak için hava yolu eşiği “X” ile
Sol kulak için kemik yolu eşiği “>” ile işaretlenir.
Bu şekilde hastanın işitme eşiği saptanır.
Test Öncesi Hazırlık
Şikayet Öyküsü: Yapılacak test subjektif(öznel, kişisel) bir uygulama olduğundan hastalık öyküsü iyi alınmalıdır. Teste başlanıcak kulağın belirlenmesi için hastalık öyküsünü ve her iki kulak durumu hastadan dinlenmelidir. Bu bölümde alınacak doğru bilgiler çıkacak sonuç la karşılaştırıldığında öykü ile uyum gösterdiğinde (Örn: Perfore kulak zarı, kronik akıntı -iletim patolojisi) testin sağlıklı yapılabildiğinin hastanın teste adapte olabildinin tespiti için önemlidir. Ayrıca her iki kulak arasında işitme seviyelerinde fark varsa ve maske uygulanması gerekirse iyi işiten kulaktan teste başlamak sağlıklı öçüm sonucu almak için doğru bir yol olur.
Hastanın test aşamaları konusunda bilgilendirilmesi: Hastaya teste hangi kulaktan başlanacağı sesleri önceleri iyi duyacağı seslerin giderek azalacağı sesi her duyduğunda cevap butonuna bir kez basması gerektiği ve diğer aşamaların ,test sırasında hastaya anlatıabileceği söylenir.
Uygulama
Test sesiz kabinde yapılır. Hava yolu ölçümü yapılırken kulaklıkların doğru taraflara (KIRMIZI -SAĞ KULAK / MAVİ-SOL KULAK) tam olarak yerleşmesine dikkat edilmelidir.
Kulakla kulaklıklar arasında başka bir şey bulunmamalıdır (başörtüsü vb.). Kemik yolu ölçümü yapılırken kemik yolu kondüktörünün mastoid kemik üstünde tam yerleşmiş olmasına kulak kepçesine dayanmamasına ve saçlı deride olmamasına dikkat edilmelidir.
Teste başlamadan önce hastaya değişik tonlarda sinyal sesleri duyacağı bu sesleri duyduğunda elindeki cevap butonuna basması gerektiği söylenir. Sinyallerden örnekler dinletilerek duyacağı sesi tanıması sağlanır.
Odyometrist ile hasta yüz yüze oturmalı ancak hasta odyometristin odyometriyi kullanan elinin hareketlerini görmemesi gerekir.
Hastaya sesleri dinleyeceği bunların çok azını rahatlıkla duyulabileceği bir çoğunun çok zor duyulabilecek sesler olduğu, çok dikkatli dinlemesi gerektiği, sesleri çok azda duysa duyar duymaz elindeki cevap butonuna basması söylenir.
Hastaya verilecek direktif örneği; '' Ben şu gördüğünüz kulaklıkları, kulaklarınıza takacağım. Kulaklıklardan bazı sinyal veya düdük sesleri duyacaksınız. Bazıları yüksek bazıları alçak tonda olacak her sesi işittiğinizi düşündüğünüzde düğmeye basın. Hangi kulağınız iyi işitir teste o kulaktan başlayacağım, aynı anda her iki kulağı da test etmeyeceğim, önce bir kulağınızı daha sonra diğer kulağınızı test edeceğim. Unutmayın sesler çok düşük seviyede olabilir, duyduğunuzu düşündüğünüzde düğmeye basın. Sormak istediğiniz bir şey var mı?''
Hasta cevabında genellikle iki yöntem kullanılır. Cevap butonuna basarak cevap verme Ya da işittiği taraftaki elini kaldırarak cevap verme.
Teste daima iyi işiten kulaktan başlanır bu sayede gölge eğri elde edilmesi Ya da eğer maskeleme gerekliliği tespit edilirse tekrar test yapma yükünü ortadan kaldırmış oluruz.
Kulaklıklar dikkatlice kulağa oturtulur kulaklıkların ortasındaki açıklık tam olarak dışkulak yolu girişine bakmalıdır aksi halde düşük frekansların eşik değerleri yanlış olarak yüksek çıkabilir.
EŞİK DEĞER
Hastanın algıladığı en düşük düzeydeki değerdir.
Eşik değer tespiti için birçok metot kullanılır en çok kullanılanı limit metodudur.
Test Uygulama metotları
Limit Metodu : Bu metot da hastaya birçok düzeyde ses verilir ve hastanın cevap verdiği veya yanıt vermediği noktayı işaretler.
Asandan metodu : Bu metotta teste duyulamayan seviyeden başlanır ve sesin ilk algılandığı seviyeye kadar çıkılır. Sonra ton işitme düzeyinin altına düşürülür ve tekrar yükseltilir. Buna göre ses uyaranları 10 dB lik oranlarda düşürülür, hasta cevap vermediğinde 5 dB lik artışlarla cevap verdiği yere kadar çıkılır. Duyulan en az dB şiddeti işitme eşiğini gösterir.
- 10 dB İLE + 20 dB arası işitme düzeyi için normal sınırlardır .
0-20 dB Normal işitme
21-40 dB Hafif işitme kaybı
41-60 dB Orta derecede işitme kaybı
61-80 dB Belirgin işitme kaybı
81-100 dB İleri derecede işitme kaybı
101 dB ve üzeri Total işitme kaybı
